Publicaties
Oktober2019:
Voor de Special 1959-2019, een glossy uitvoering van de Nieuwsbrief van de Vrienden van het Cavaleriemuseum, heeft Jacques Bartels zijn licht laten schijnen over vijf kapitale olieverfschilderijen zoals die op zaal hangen in Amersfoort.
In dit artikel weidt hij in een voetnoot enige aandacht aan een olieverfschilderij dat door het Cavaleriemuseum wordt gezien als een èchte Hoynck, namelijk Trompetters van het derde Regiment Huzaren. Je hoeft geen kenner te zijn van het oeuvre van Hoynck om in één oogklap te zien dat dit géén Hoynck is. Jacques heeft hier in 2006 al eerder op gewezen toen het schilderij onderdeel uitmaakte van de tentoonstelling Geeft acht! in het Haags Gemeentemuseum. In wezen is de vermelding in de begeleidende catalogus op pagina 172 een vorm van witwassen. Ook nu blijkt dit onderwerp gevoelig te liggen en is het artikel gepubliceerd zonder deze belangrijke voetnoot.
Jacques heeft inmiddels zijn argumenten om dit specifieke schilderij niet tot het oeuvre van Hoynck te rekenen, op 9 oktober jl. officieel per brief bij het Bestuur van de stichting Museum Nederlandse Cavalerie aangekaart.
Op 15 december 2019 heeft Jacques van de voorzitter van de Stichting Museum Nederlandse Cavalerie te horen gekregen dat de tekst aangepast gaat worden. Wordt vervolgd!
Lees hier het volledige, niet gecensureerde artikel
Veilingnieuws
Onderstaand werk werd in de novemberveiling van het Venduehuis in Den Haag geveild en draagt als titel “Field artillery in the Dunes“.
Dit leuke werk is afgehamerd op een prijs van € 600.
Op 21 november 2018 werd het hiernaast afgebeelde werk geveild bij het Venduehuis der Notarissen te Den Haag. De hamerprijs is ons niet bekend.
Het werk kreeg de volgende vermelding mee:
Jan Hoynck van Papendrecht (1858-1933)
Lodewijk and Hendrik of Nassau on the Battle of Mookerheide, 14 April 1574
signed ‘J Hoynck’ (lower right)
pencil and watercolour on paper, unframed, 20×35 cm
In februari 2018 werd onderstand werk geveild bij het bekende veilinghuis van Spengen te Hilversum.
In de winter van 1901 verkeerde Hoynck enige maanden in Berlijn waar tal van Duitse militairen van diverse wapens voor hem poseerden. Ongetwijfeld is deze artillerist ook één van de modellen geweest.
Nieuwsmededeling.
Sinds 1986 heeft Jacques Bartels altijd zijn documentatie over zijn favoriete schilder Jan Hoynck van Papendrecht bijgehouden. Afgelopen jaar heeft hij naast intensief speuren op internet ook in diverse archieven onderzoek gedaan. Het resultaat van dit alles heeft hem ervan overtuigd dat na dertig jaar een totaal nieuw boek over Hoynck kan worden geschreven
Waren eerste contacten met uitgevers niet direct bemoedigend, recent heeft een gerenommeerde uitgeverij zich positief over een publicatie uitgelaten. Beoogd wordt een boekwerk met zestig procent beeldmateriaal zodat er ruimschoots aandacht kan worden geschonken aan het brede oeuvre van Hoynck. Over opzet en omvang wordt nog van gedachten gewisseld, maar het boek komt er!
Dat onderzoek nu al zijn vruchten afwerpt blijkt wel uit het feit dat Jacques een fraai olieverf heeft weten te traceren in de depots van museum De Fundatie. Dankzij de enthousiaste medewerking van de projectcoördinator Arjette van Dulmen Kumpelman, kunnen wij dit doek nu laten zien.”
Jan Hoynck van Papendrecht
Interieur van het oorlogsschip Koningin Emma, 1885
Olieverf op doek 40 x 54 cm
Collectie Museum de Fundatie, Zwolle en Heino/Wijhe
Van Spengen
Op 5 september 2017 werden bij het bekende Veilinghuis Van Spangen in Hilversum twee prachtige aquarellen geveild. Beide werken ziet u hieronder afgebeeld, de werken hebben allebei een getaxeerde waarde van € 1.200 – € 1.500.
Op 13 juni 2017 werd onderstaand werk geveild bij Christie’s in Amsterdam, de hamerprijs bedroeg € 10.000.
Het volgende werd door de veiling vermeld:
JAN HOYNCK VAN PAPENDRECHT (1858-1933)
Marines aboard the Zr. Ms. artillery command ship ‘Het Loo’
signed and dated ‘J.Hoynck v. Papendrecht 1887’ (lower right) oil on canvas
60 x 100 cm.
Nieuwsmededeling (bijdrage Jacques Bartels)
Schreef ik in 1986 bij de presentatie van mijn biografie dat ik wel 1000 werken van Hoynck had gezien en dat ik tegelijkertijd in de veronderstelling verkeerde dat er nog veel meer werk van deze kunstschilder te ontdekken was, hoe waar waren deze woorden afgelopen weken. In de eerste plaats omdat het Nationaal Militair Museum recent een fraai olieverf uit een Amerikaans/Nederlandse erfenis heeft verkregen (waarover binnenkort meer!) , maar ook omdat in eigen land de gelukkige eigenaar van een werk van Hoynck ons via de site benaderde.
Recent ontvingen wij een foto van een groot (74 x 59 cm) voor ons nog onbekend doek van marcherende soldaten op wat op het eerste gezicht lijkt de Mauritskade in Den Haag. Dat het hier om een onbekend werk gaat, blijkt ook wel uit de informatie die de eigenaar ons verstrekte, het doek verblijft al lang in de familie.
Een etiket achterop de lijst gaf nog meer informatie. Het etiket vermeldt ‘Kunsthandel v.h. Andreoli, Heerenstr. 39 Den Haag’ alsook de titel ‘Soldaten’ , de naam van de kunstenaar Hoynck van Papendrecht en de vraagprijs van fl. 550, nu zo`n € 4200.
Naspeuringen leverde op dat deze kunsthandel onder naam `v/h Andreoli’ slechts een korte tijd heeft bestaan. In september 1928 opgericht was er in november van datzelfde jaar al sprake van liquidatie.
De titel zelf ‘Soldaten’, geeft weinig houvast. Echt een titel van iemand die geen verstand heeft van militaire zaken. Het is aan ons nu om dit schilderij verder te onderzoeken en te plaatsen in het rijke oeuvre van Hoynck!
Wordt vervolgd!
Jacques Bartels
Veilingnieuws
Op 16 mei 2016 werd onderstaande aquarel geveild bij het Notarishuis te Rotterdam. De voorstelling betreft een Engelse geïnterneerde militair in de periode 1914-1918. De hamerprijs van het werk was € 500.
Christie’s Amsterdam maakte melding van de volgende veiling, voor zover bekend is het werk niet verkocht.
(Lot 258 betreft Jan HvP Battle of the Boyne):
Old Masters & 19th Century Art – including Dutch Impressionism sale, which will take place on the 24-25 May in Amsterdam. Lot Description
Jan Hoynck van Papendrecht (Amsterdam 1858-1933 The Hague)
The battle of the Boyne (1690)
signed ‘J. Hoynk van Papendrecht’ (lower left)
oil on canvas
90 x 137 cm.
Het Venduhuis der Notarissen in Den Haag hield 11 tot 13 november 2015 een najaarsveiling, De hieronder afgebeelde aquarel van Jan Hoynck van Papendrecht -met de afmetingen van 43 x 25- werd op deze veiling aangeboden en is inmiddels afgehamerd. Het werk heeft een hamerprijs van € 500 meegekregen.
Christie’s Amsterdam heeft in de komende Old Masters & 19th Century Art veiling van 17-18 November 2015 onderstaand werk van Jan Hoynck van Papendrecht opgenomen. De estimate was € 7.000 – € 10.000.
Christie’s heeft het volgende bijschrijft bij bovenstaand werk vermeld:
Terugtocht uit Rusland: The retreat of Napoleons`s soldiers out of Russia 1812
Red Lancers resting during their retreat from Moscow 1812.
The 2nd Light Horse Lancers of the Imperial Guard, known from their uniforms as the Red Lancers, were formed in September 1810 and consisted mainly from Dutch personnel. The regiment suffered heavy casualties in this Russian campaign. Hoynck shows us the red uniforms and the czapska, the typical headdress for Lancer regiments. In the background horses are resting with lances with their fanions are stuck into the ground.
Onderstaand werk, een aquarel met de afmetingen van 48 x 33 cm werd in de juni 2015 -veiling bij “Veilinghuis Van Spengen” geveild. De hamerprijs bedroeg € 1.700,-.
Het hierboven staande werk, een aquarel met de afmetingen 47 x 37, voluit gesigneerd en gedateerd 1893 werd in maart 2015 afgehamerd bij Veilinghuis De Zwaan in Amsterdam. De voorstelling betreft Nederlandse lansiers van het 10e regiment die Belgische krijgsgevangenen begeleiden tijdens de Tiendaagse veldtocht (1830)
***
***
Onderstaand werk is op 26 november 2014 afgehamerd bij Christie’s Amsterdam voor € 35.000 (dus excl. veilingkosten).
Het betreft een olieverfwerk met de afmetingen 65 x 100 cm.
Dit prachtige werk werd eerder dit jaar geveild in de US bij Freeman’s Auctioneers.
De voorstelling betreft een sfeertekening van militairen/artilleristen op de Lange Voorhout in Den Haag** (zie ook de aanvulling hierna), terugkerend van een Parade Het zou ter gelegenheid kunnen zijn van de verjaardag van de koningen (30 augustus). De bomen zitten nog vol in het blad, de artillerie zou de saluutschoten hebben kunnen afvuren.
** Aanvankelijk waren we van mening dat het hierboven afgebeelde werk een Haagse voorstelling betrof, echter een conservator van het Haags Historisch Museum mailde Jacques Bartels dat het Utrecht zou kunnen zijn. En dan specifiek de hoek Maliebaan-Nachtegaalstraat.
Na onderzoek blijkt deze conclusie gewettigd
N.B. Voor een uitgebreide verhandeling over de lokatie verwijzen we graag naar de pagina Reacties.
Op 20 mei 2014 werd het hieronder afgebeelde werk, een aquarel van een Duitse militair, afgehamerd ter veiling bij het Vendu Notarishuis te Rotterdam. Toch weer een alleraardigst werk van deze kunstenaar.
In mei 2014 werd het gote werk (ook gezien de afmetingen) van Jan Hoynck van Papendrecht met de titel: “Batte at the Boyne” bij Christie’s in Amsterdam ter veiling aangeboden. Naar verluidt is het werk niet verkocht.
Nieuwe aanwinst Stadsmuseum Leidschendam-Voorburg
Na bemiddeling van het Gemeentemuseum Den Haag is het Stadsmuseum Leidschendam-Voorburg de trotse eigenaar van een bijzondere aquarel van Jan Hoynck van Papendrecht (1858-1933). De aquarel toont de doortocht van een groep militairen van de veldartillerie door Voorburg.
Tijdens een korte vernissage op 1 februari 2014 hield militair historicus Jacques Bartels (de kenner bij uitstek van het werk van Hoynck van Papendrecht) een inleiding over diens werk.
Doortocht van veldartillerie in Voorburg
De aquarel van Jan Hoynck van Papendrecht geeft een afdeling artilleristen weer die met hun kanonnen door het centrum van Voorburg trekt.
Het gebouw met de twee gevels is Huize Swaensteijn aan de Herenstraat in Voorburg.
Hoynck heeft zijn werk wel voluit gesigneerd maar niet gedateerd. Aangezien de artilleristen een kenmerkend hoofddeksel dragen kunnen wij de aquarel wel in een bepaalde tijdvak plaatsen. De kunstenaar stond bekend om zijn nauwkeurigheid in het weergeven van met name militaire uniformen. Tot in de details waren zijn tekeningen, aquarellen en olieverven betrouwbaar. Zijn contemporaine werk kan derhalve ook als primaire bron beschouwd worden.
Het hoofddeksel is een zogenaamde talpa, een half hoge bontmuts met rode pompon, twee gekruiste kanonnen (artillerie) met kroon en een stormketting, gehaakt aan twee leeuwenkoppen van geel metaal. Aangezien dit hoofddeksel alleen door de veldartillerie gedragen is van 1895 tot 1910, kunnen we vaststellen dat dit werk rond de eeuwwisseling is vervaardigd. Daar Hoynck in 1902 in Den Haag kwam wonen, is het aannemelijk dat deze aquarel tussen 1902 en 1910 is vervaardigd.
Om enige diepte in zijn compositie te krijgen heeft Hoynck de afdeling gesitueerd op het moment dat deze van de Herenstraat de Kerkstraat inrijdt.
Hoynck geeft in deze aquarel ook een inkijkje in het straatbeeld uit die tijd. Zo heeft het jongetje middenvoor een hoepel, een spelletje dat inmiddels verdwenen is. Rechts staat een meisje voor op wat een bokkenkar lijkt, normaal getrokken door geitenbok.
In tegenstelling tot vandaag waar de krijgsmacht bijna geheel uit het straatbeeld is verdwenen kwamen taferelen zoals door Hoynck vastgelegd, dagelijks voor. Bijna alle grote steden in ons land kenden kazernes waar militaire eenheden vaak met hun paarden gehuisvest waren. Den Haag bij voorbeeld kende drie kazernes, de Oranje-, de Alexander- en de Frederikskazerne. Grenadiers en Jagers, cavalerie en artillerie vulden het straatbeeld. En dus ook in Voorburg.
Bron: J.A.C.Bartels, Jan Hoynck van Papendrecht 1858-1933 (Amsterdam, 1986)